© 2012 Bozpa Tekstil - Tüm hakları saklıdır. |
TELA HAKKINDA
ELA NEDİR ?
Tela, giyside beklenen görünüm, kalite ve etkiyi elde etmek amacıyla kumaşa farklı usullerle tutturulan bir ara katmandır.
İşlenen kumaşa, hacim ve direnç kazandırıp, giysiye verilecek biçime katkıda bulunarak, kumaşa; dikim , yıkanma , ütülenme gibi karşılaşabileceği işlemlerde destek rolü oynarlar. Görevleri, giysinin biçim ve dayanımını desteklemek , buruşmaya yatkınlığı azaltmak ve belli bir sertlik ve form kazandırmaktır.
1950’ lerin başından bu yana kullanılmaya başlanılan telalar, giysilerin ayrılmaz bir parçası olmuşlardır. Telalar , doğal yada yapay liflerden elde edildiği gibi , son dönemlerde yaygın bir biçimde elyaf tülbenti olarak “nonwoven” teknikleri ile üretilegelmektedir. İleride detaylandıracağımız üzere, genel olarak temelde iki öğeden oluşurlar:
A – KAPLAMA : Kumaşa tutunmayı sağlayan yapıştırıcı malzeme,
B – KUMAŞ (BAZ) : Kaplamanın oturduğu yüzey.
KULLANIM AMAÇLARI:
•uygulandığı bölgede esnemeyi , kırışmayı önlemek ve şekli korumak ,
•yaka , klapa , manşet , pat , cep ve cep kapaklarına destek sağlamak , tok bir tuşe ( dokunum ) kazandırmak , kıvırcıklanmayı engellemek ,
•takım elbise ve paltolarda vücut bölümlerinin desteklenmesi , belirli bir şeklin verilmesi ve omuz bölümlerini birleştirmek ,
•düğme ve ilik alanlarını takviye ,
•çeşitli kenar bölgelerde takviye ve muntazamlık ,
•kemer ve bel şeritlerine sertlik ve destek vermek
Tela denildiğinde algılanan kavram genel olarak “yapışkan tela” kavramıdır.
YAPIŞKAN TELA : Bir yüzeyi yapışkan madde ile kaplanmış olan KUMAŞ YÜZEY (substrade- baz kumaşı) ile , kaplamada kullanılan REÇİNE ‘ nin oluşturduğu malzemedir. Bu anlamıyla “YAPIŞKAN TELA”lar , en geniş tela kümesini oluştururlar.
KAPLAMA : Kumaşa tutunmayı sağlayan yapıştırıcı malzemeler (termoplastik - reçine) olup , ısıtıldıklarında eriyen , soğuduklarında da başlangıçta sahip oldukları katı hale dönen sentetik reçinelerden elde edilirler.
KUMAŞ : Kaplamanın oturtulduğu yüzey olup, muhtelif dokuma , örme , ve dokusuz yüzey (nonwoven ) yapılardan üretilirler. Herbiri , kendine has uygulama alanlarına sahiptirler ve kullanılacakları giyside yerine getirmeleri istenen göreve ve tutunacakları kumaşa göre seçilirler. Bu malzemeler doğal , sentetik yada her ikisinin karışımından elde ediliyor olabilirler.
YAPIŞKAN TELA : Bir yüzeyi yapışkan madde ile kaplanmış olan KUMAŞ YÜZEY (substrade- baz kumaşı) ile , kaplamada kullanılan REÇİNE ‘ nin oluşturduğu malzemedir. Bu anlamıyla “YAPIŞKAN TELA”lar , en geniş tela kümesini oluştururlar.
KAPLAMA : Kumaşa tutunmayı sağlayan yapıştırıcı malzemeler (termoplastik - reçine) olup , ısıtıldıklarında eriyen , soğuduklarında da başlangıçta sahip oldukları katı hale dönen sentetik reçinelerden elde edilirler.
KUMAŞ : Kaplamanın oturtulduğu yüzey olup, muhtelif dokuma , örme , ve dokusuz yüzey (nonwoven ) yapılardan üretilirler. Herbiri , kendine has uygulama alanlarına sahiptirler ve kullanılacakları giyside yerine getirmeleri istenen göreve ve tutunacakları kumaşa göre seçilirler. Bu malzemeler doğal , sentetik yada her ikisinin karışımından elde ediliyor olabilirler.
TELA KUMAŞLARI
A - DOKUMA YÜZEYLER : Bilinen manada dokunmuş yüzeylerdir. Yapıları sebebiyle daha dayanıklı olup kullanım ve temizleme esnasında kolayca zarar görmezler. Fakat uygulanacak yüzeyde kullanılan ana kumaşın karakterine ve yapısına uygun olarak seçilmeleri oldukça önemlidir.
B - ÖRME KUMAŞLAR : Örme yapılar , üst kumaş tela sistemine daha kolay uyum sağlarlar. Atkı takviyeli örme yapılar , günümüzde dokuma kumaşlara tatbikte oldukça yaygın bir kulanım alanı bulmuşlardır. Bunların en büyük avantajı çözgü yönündeki elastikiyetleri ve doğal bir dokunuma ( tuşe ) sahip olmalarıdır. Örme işlemi genel olarak dokumadan daha hızlı bir işlem olduğundan , bu yapılar dokumalara oranla daha ucuz yapılardır.
C – DOKUSUZ YÜZEYLER ( NONWOVEN ) : Liflerin tek bir cins yada karışım olarak birbirlerine ısı ve basınç yoluyla bağlanması sonucu oluşan yapılardır. Lifler doğal , sentetik yada karışımı olabilir. Doğal liflerin maliyeti nedeniyle çoğu dokusuz yüzey , sentetik liflerden üretilir. Genel kullanım amaçlı yapışkan telalarda kullanılan lifler genellikle viskoz , polyester , akrilik , poliyamid ve naylondur. Naylon lifler diğerlerine göre daha sabit bir yapı oluşturmaya müsait olduklarından , yapıya ek bir sıklık verilmek istendiğinde kullanılırlar. Liflerin dokusuz yüzey içindeki oranları bu yapının kullanım yeri ve uygulanacak kumaşı etkiler